انتقاد به مرمت کاشیهای کاخ گلستان بعد از ۲۵ سال! +تصاویر
به گزارش خبرنگار مهر، مرمت نقاشی چهرههای دسته نظامی موسیقی کاشی کاری نمای غربی شمس العماره بخش ازاره ایوان کاخ گلستان بعد از ۲۵ سال خبرساز شده و عدهای دلواپس را پس از این مدت از خواب بیدار کرده که چرا کاشیهای این کاخ چنین مرمت شدهاند گویی که یک کودک نقاشی یک چهره را کشیده است منتها این بازسازی سالها پیش انجام شده است.
در روزهای اخیر در برخی از رسانهها و شبکههای اجتماعی خبری مبنی بر مرمت کاشیهای نمای زیر ایوان شمس العماره در مجموعه کاخ گلستان به همراه محتوای نقادانه نسبت به شیوه بازسازی نقوش این کاشیها منعکس شده و اختلاف کیفی و هنری این کاشیها با نمونههای اصلی و تاریخی که در قابهای دیگر همین بخش نصب شدهاند مورد انتقاد قرار گرفته است. ولی به تاریخ ایجاد این تغییرات دقت نشده و وانمود کردند که این تغییرات در این دوره رخ داده است.
در این باره آفرین امامی رئیس کاخ گلستان گفت: محل نصب این کاشیها در واقع محل پلکان سابق ایوان شمس العماره بوده که در سال ۷۸ شمسی توسط متصدیان وقت کاخ برچیده شده و تلاش کردهاند با استناد به برخی تصاویر تاریخی در این بخش از دیواره به جای پلکان حذف شده، این کاشیها را با اختلاف سبکی و کیفی نسبت به نمونههای اصل، ساخته و در همان تاریخ نصب کردهاند.
وی گفت: در بازسازی انجام شده در سال ۷۸ این کاشیها به صورتی که امروز در دید عموم قرار داد بازسازی و نصب شدهاند. اکنون انتقادها نسبت به شیوه هنری و فن ساخت آنها به جای خود اما در سالهای اخیر تغییر در وضع موجود و رفع مداخلات متعددی که در گذشته رخ داده، موضوعیت نداشته و به منظور پرهیز از تغییر، با هدف حفظ سرگذشت تاریخی همه بناها و تزئینات کاخ به جای خود باقی مانده و حفظ شدهاند.
امامی بیان کرد: در سالهای اخیر هیچ تغییری در معماری سازه و تزئینات که مغایر با دو اصل اساسی اصالت و یکپارچگی است در کاخ گلستان انجام نشده و مرمتهای متعددی که در این سالها در تزئینات متنوع و گسترده کاخ رخ داده، مبتنی بر حفاظت از اصالت و یکپارچگی و عمدتاً به منظور تثبیت و نگهداری تزئینات بوده است. پس کاشیهایی که در سطوح و موقعیتهای مختلف دچار آسیب شدهاند یا قابهای آنها به دلیل طبله شدگی سطوح زیرین تغییر شکل یافتهاند، با دقت لازم، جداسازی و در کارگاههای مرمتی مجموعه توسط کارشناسان متخصص با روشهای نوین پاکسازی و تثبیت مرمت شده و در جای خود نصب شدند.
علی امیدعلی مدیر فنی و مهندسی کاخ گلستان نیز در این باره گفت: ما همیشه یک اصل را داریم که نباید دست به اصل شیء یا بنای تاریخی بزنیم سعی شده که از نظر سبک ماهیت و کالبد کاشی حفظ هویت شود. مرمت نقاشیها از نظر من مطلوب نیست ولی مرمت یک امر نقد پذیر است به همین دلیل همایش نقد مرمت برگزار میشود.
آوج معاون اجرایی کاخ گلستان هم در این باره گفت: این مرمت آنقدر هم فاجعه نیست قبلاً اینجا پله و کاشی بوده است. مردم اکنون فهمیم تر شده و در حوزه میراث فرهنگی حساستر شدهاند این اتفاق خوبی است کاش زودتر انجام میشد. در حوزه ابنیه تاریخی اصول مرمتی هست که باید رعایت شود. باید حتماً اصالت آثار حفظ شود و از بخش مرمت قابل تشخیص باشد. برگشت پذیری مهم است و در بیشتر ابنیه مورد توجه قرار میگیرد. مبانی نظری قالب در کشور ما براساس مرمت آ رکولوژیک هست و باید براساس اسناد و مدارک انجام شود تا جایی که امکان دارد برای هر نوع مرمت باید اسناد براساس پژوهش و مطالعه ابنیه انجام گیرد. شمس العماره در بخش ایوان فاقد پله بوده است در معماری ایرانی و سنتی، دسترسی مستقیم به داخل ایوان صورت نمیگرفت به همین دلیل این پلهها را حذف کردند.
وی گفت: مرمت این نقاشیها به صورت عمومی و کلی قابل تأیید است یکی از روشهای مرمت این هست که بخش اصلی را از بخش مرمت شده جدا کنند منتها در اینجا موضوع دیگری از مرمت مطرح است که باید وحدت موضوع و منظر اثر حفظ شود.